In opdracht van Zuydpolder BV heeft onderzoeksbureau Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie uit Amersfoort eind vorige maand (26-28 mei 2025) een archeologisch proefsleuvenonderzoek uitgevoerd op twee toekomstige bouwkavels aan de Achterzeedijk in de Zuidpolder van Barendrecht. Op basis van het historisch vooronderzoek en eerder uitgevoerde grondboringen bestond de verwachting dat op deze plaats nog restanten van de Riederwaardse dijk en eventuele aanliggende bewoning uit de Middeleeuwen in de ondergrond aanwezig waren.

Kaart van het oude en nieuwe land van Barendrecht omstreeks 17e eeuw (en eigen uitsnede). Bron: Nationaal Archief, Den Haag, VTH Verzameling Binnenlandse Kaarten Hingman, ca. 1500-1813 (ca 1870), nummertoegang 4.VTH, inv.nr. 2126.

Het onderzoek

Bij het onderzoek zijn drie proefsleuven gegraven waarin inderdaad de dijk zelf en direct daar achtergelegen bewoningssporen zijn aangesneden. De overgebleven bovenkant van de dijk bevindt zich nu op ongeveer 80 cm onder maaiveld (zie de afbeelding boven aan de pagina). Het dijklichaam is onder zijn eigen gewicht diep de slappe ondergrond ingedrukt, de onderkant daarvan ligt op meer dan 3,0 m onder maaiveld. Bij het onderzoek zijn uit de oudste ophogingslagen grondmonsters genomen waarmee geprobeerd zal worden via C14-analyse de zogenaamde kerndijk te dateren. Op historische gronden wordt verwacht dat de oudste fase uit de 13e of 14e eeuw dateert en dat deze dijk (Den Ouden Dijck) te relateren is aan het oude Barendrecht dat bij overstromingen tussen 1373 en 1421 zou zijn verdronken. In 1649 is het gebied door de aanleg van de huidige Achterzeedijk in de binnendijkse polder komen te liggen.

Doorsnede door een met veenplaggen beklede afvalkuil uit de Middeleeuwen. Foto Vestigia 2025

Direct achter de dijk zijn sporen van bewoning gevonden, in de vorm van een bewoningslaag en enkele houten paalzettingen en losse palen, waarschijnlijk van gebouwen en hekwerken. Deze sporen zijn deels geërodeerd en afgedekt door een zandlaag afgezet door een fikse overstroming. In de bewoningslaag zijn vondsten gedaan die voorlopig gedateerd zijn tussen de 14e en 17e eeuw. Behalve aardewerk zijn ook enkele fragmenten van leren schoenen gevonden, een daarvan een kinderschoentje. De vondsten en sporen moeten nog nader geanalyseerd worden, om de uitkomsten verder te detailleren.

De uitkomsten van het onderzoek kunnen eventueel aanleiding zijn voor verdere afwegingen door de gemeente.

Voor meer informatie:

–       Vestigia Archeologie & Cultuurhistorie, Spoorstraat 5 3811 MN Amersfoort, Dhr. Wilfried Hessing, 033-2779200